Eko niizhing Lesson 2
Gaa- asigisidood Zac Earley
Ikido-s/he says + ban tense (past tense marker “used to”)
Ikido-vai- s/he says
Nishkaadizi- vai-s/he is mad
Maajitaa-vai- s/he starts
Mayagitaagwad-vii- It sounds strange
Daa- vai- S/he lives in a place.
Wiijiw-vta- help him/her -join him/her
moonenim-vta-blame him or her- accuse him/her
Anaamim-vta- blame him or her (by speech)
Gaawiin wiikaa- not ever
Noondaw- vta-hear someone
Noondan-vti- hear it.
misawaa adv gram even though; no matter what; even if
onji'idiwag vai they forbid each other; they tell each other not to do something
Maawanji’idiwag- they are meeting with each other.
Naazikaw-vta- approach him/her
gaawiin ganage adv man not in the least; in no way; not even
dajise-s/he is held up by other events or plans, "late"
dajishin
1.) Ningii-ikidonaaban- I had said (I used to say)
Mii iwidi Gakaabikaang gii taayaambaan, "Wayiiba go ni-wii ni-aanjigoz ” Ningii-ikidonaaban.
When I used to live in Minneapolis, "I want to move soon." I used to say.
2.) Gigii-ikidonaaban- you had said
"Nindaa gii saagijiwebinaaban aw gaawashkwebiid.” Gigii-ikidonaaban.
"I should kick that drunk out of here." You used to say.
3.) Gii-ikidoban- s/he had said
Daga shke goda ani-maajitaadaa! Giga dajisemin! gii-ikidoban Waasabiikweyiban.
Come on now lets get started! We are going to be late. (Held up by other things/plans that have to be done.)
Giga dajishinimin- We are going to be late.
4.) Gaawiin nind ikidosi- I dont say
Gaawiin wiikaa nind ikidosi iw nishkaadiziyaan.
I dont ever say that when im mad.
5.) Gaawiin gid ikidosii- you dont say
Gaawiin onjida gidikidosii.- You dont say it on purpose
6.) Gaawiin ina wiikaa gid ikidosi ow.?
Dont you ever say this?
7.) Gaawiin ikidosi misawaa gii inind ji- wiindamaaged. -S/he doesnt say even though he's told to explain.
8.) Gaawiin wiikaa ikidosii.
Gaawiin wiikaa ikidosii iw misawaa go gikendam .-She doesnt ever say it even though he knows.
9.) Gaawiin ikidosiim- It is not said
Gaawiin ikidosiim, onji’idim. _ It is not said, it is forbidden.
10,) Gaawiin nind ikidosiimin.
Gaawiin nind ikidosiimin,, misawaa go ingikendaamin iw ekidong.- We dont say it even though we know what is said.
11.) Gaawiin gid ikidosiimin- We dont say.
Gaawiin gid-ikidosiimin iw onji’idim. We dont say that. It is forbidden.
12.) Gaawiin ikidosiwag- They dont say
Gaawiin ikidosiwag onji’idiwag. They dont say that, they forbid each other.
13.) Gaawiin nind-ikidosiinaaban- I didnt say that.
Gaawiin wiikaa nind ikidosiinaaban iko.
I never said that before.
14.) Gaawiin gid ikidosiinaaban- You didnt say.
Mii wenji-gikendanziwaan, onzaam gaawin gid ikidosiinaaban. The reason I dont know is because you didnt say that before.
15.) Gaawiin wiikaa gid-ikidosiinaaban iw. Mayagitaagwad i’iw.. You never used to say that it sounds strange.
16.) Gaawiin ikidosiibaniig- they didnt say
Gaawiin ikidosiibaniig mewinzha. They didnt say that long ago.
17.) Gaawiin nind ikidosiiminaaban- we didnt say (exclusive)
Gaawiin ganage nind ikidosiiminaaban.- We didnt ever say that at all.
18.) Gaawiin gid ikidosiiminaaban- We didnt say (inclusive)
Gaawiin ina wiikaa gid ikidosiiminaaban? Did we ever say that before?
19.) Gaawiin gid ikidosiimwaaban- you all didnt say it.
Mii iw apii gii maajitaayegiban gaawiin gigii ikidosiimwaaban. When you guys started you didnt say that before.
20.) Gaawiin ikidosiibaniig- They didnt say it before.
Gaawiin ikidosiibaniig igi gete-Anishinaabeg. The old timers didnt say that.
21.) Gaawiin ningii-ikidosi- I didnt say it.
Gaawiin ningii-ikidosii iw gego anaamimishiken!
I didnt say it. Dont blame me!
22.) Gaawiin gigii-ikidosi- youn didnt say it
Gaawiin gigii ikidosii iw. Gaawiin gigii noondoosinoon awanjish gi moonenimigoog. You didnt say that. No I didnt hear you even though you are held in suspicion by them.
23.) Gaawiin gii-ikidosii- s/he didnt say.
Gaawiin gii- ikidosii, gaawiin nigii noondawaasii. He didnt say that. I didnt hear him.
24.) Gaawiin gii-ikidosiim- It wasnt said
Gaawiin nigii noondaziin iw gaawiin gii-ikidosiim iwidi maawanji’iding
25.) Gaawiin ningii ikidosiimin- We didnt say it.
Gaawiin ningii-ikidosiimin iw gii-pi naazikawiyangid aw ikwe. We didnt say it when the girl came up to us.
26.) Gaawiin gigii-ikidosiimin- we didnt say it.
Gaawiin gigii-ikidosiimin gegoo. We didnt say anything.
27.) Gaawin gii-ikidosiim- It wasnt said.
Gaawiin gii-ikidosiim iw imaa maawanji’iding. It was not said or mentioned at the meeting.
28.) Gaawiin gii-ikidosiwag- they didnt say.
Gaawiin gii-ikidosiwag gegoo. They didnt say anything.
29.) Gaawiin ningii-ikidosinaaban-I had not said that before.
Gaawiin gegoo ningii-ikidosinaaban iw apii gii-wiijiiwagwaaban. I didnt say anything when I helped them before.
30.) Gaawiin gigii-ikidosiinaaban- you had not said
Gaawiin gigii ikidosiinaaban gii-waabandaman iw gaa-izhiwebak.
You didnt say what you saw that happend.
31.) Gaawiin gii-ikidosiiban- he did not say.
Gaawiin igo gegoo gii-ikidosiiban iw apii gii taad imaa.
He didnt say anything when he lived there.
*References; Baragas Ojibwe grammar/ Ojibwe peoples dictionary
Anna C. Gibbs, personal communication
Brendan Fairbanks, personal communication
(All typos or grammar mistakes are mine)